Electronic Machines (Marathi )

 Washing machine


Washing machine:

  1. A machine used to clean the laundry as clothes, towels, sheets etc., without having to do hard labor. It helps to wash clothes easier.

  2. The performance of these machines is based on the rotation of the clothes inside a tub while they mixed with water and some kind of detergent. 

वॉशिंग मशीन:

  1. कपडे, टॉवेल्स, चादरी इ.  कपडे धुऊन स्वच्छ करण्यासाठी एक मशीन कठोर परिश्रम न करता वापरली जात असे. हे कपडे धुण्यास सुलभ करते.त्यास वाशिंग मशीन असे म्हणतात 

  2. या मशीनची कार्यक्षमता  टबच्या आत कपडे फिरण्यावर आधारित आहे.  जेव्हा हे कपडे  पाण्यात काही प्रकारचे डिटर्जंटसह मिसळतात.  


Types of Washing Machines:

Semi-automatic:

It has separate tub for wash and dry. The clothes are first washed in wash tub and then transferred to spin tub for rinse.

Fully automatic- top loading machine:

It has single tub operation. It consists of wash programs and manual setting. The auto program completes the entire operation without any human intervention. A running water source is required.

Fully automatic- front loading machine:

It has single tub operation. Wash action is tumble. It consists a set of wash programs and manual setting. The auto program completes the entire operation without any human intervention. A running water source is required. The operation is more efficient and closest to the hand wash.

 

वॉशिंग मशीनचे प्रकारः

१) अर्ध स्वयंचलित(Semi Automatic ):

त्यात धुण्यासाठी व कोरडे ठेवण्यासाठी स्वतंत्र टब आहे. प्रथम वॉश टबमध्ये कपडे धुऊन नंतर स्वच्छ धुण्यासाठी स्पिन टबमध्ये हस्तांतरित केले जातात.


२ ) पूर्णपणे स्वयंचलित(Fully Automatic ) - टॉप लोडिंग मशीनः

यात सिंगल टब ऑपरेशन आहे. यात वॉश प्रोग्राम्स आणि मॅन्युअल सेटिंग असतात. कोणत्याही मानवी हस्तक्षेपाशिवाय ऑटो प्रोग्राम संपूर्ण ऑपरेशन पूर्ण करते. वाहत्या पाण्याचा स्रोत आवश्यक आहे.


पूर्णपणे स्वयंचलित(Fully Automatic ) - फ्रंट लोडिंग मशीनः

यात सिंगल टब ऑपरेशन आहे. वॉश क्रिया उलटसुलट पद्धतीची आहे. त्यात वॉश प्रोग्राम्स आणि मॅन्युअल सेटिंगचा सेट आहे. कोणत्याही मानवी हस्तक्षेपाशिवाय ऑटो प्रोग्राम संपूर्ण ऑपरेशन पूर्ण करते. वाहत्या पाण्याचा स्रोत आवश्यक आहे. ऑपरेशन अधिक कार्यक्षम आहे 


   Parts of washing machine:

1) Water inlet control valve: Near the water inlet point of the washing there is water inlet control valve. When you load the clothes in washing machine, this valve gets opened automatically and it closes automatically depending on the total quantity of the water required. The water control valve is actually the solenoid valve.

१) वॉटर इनलेट कंट्रोल वाल्व: वॉशिंगच्या वॉटर इनलेट पॉईंट जवळ वॉटर इनलेट कंट्रोल वाल्व आहे. जेव्हा आपण वॉशिंग मशीनमध्ये कपडे लोड करता तेव्हा ही  झडप आपोआप उघडेल आणि आवश्यक पाणीसाठा झाल्यावर  ती स्वयंचलितपणे बंद होते. वॉटर कंट्रोल वाल्व हा खरं तर सोलेनोइड वाल्व आहे.


2) Water pump: The water pump circulates water through the washing machine. It works in two directions, re-circulating the water during wash cycle and draining the water during the spin cycle.

 वॉशिंग मशीनचे भागः

२) वॉटर पंप: वॉटर पंप वॉशिंग मशीनमध्ये  पाणी फिरविते. हे दोन मार्गाने कार्य करते, वॉश सायकल दरम्यान पाण्याचे फिरविते  आणि फिरकी चक्र/spin  दरम्यान पाणी काढून टाकते.


3) Tub: There are two types of tubs in the washing machine: inner and outer. The clothes are loaded in the inner tub, where the clothes are washed, rinsed and dried. The inner tub has small holes for draining the water. The external tub covers the inner tub and supports it during various cycles of clothes washing.

3) टब: वॉशिंग मशीनमध्ये दोन प्रकारचे टब आहेत: आतील आणि बाह्य. कपडे आतल्या टबमध्ये भरलेले असतात, जेथे कपडे धुतले जातात व  वाळवले जातात. आतील टबमध्ये पाणी बाहेर काढण्यासाठी लहान छिद्र आहेत. बाह्य टब आतील टबला व्यापते आणि कपडे धुण्याच्या वेगवेगळ्या चक्रांच्या दरम्यान त्याला आधार देते. 


4) Agitator or rotating disc: The agitator is located inside the tub of the washing machine. It is the important part of the washing machine that actually performs the cleaning operation of the clothes. During the wash cycle the agitator rotates continuously and produces strong rotating currents within the water due to which the clothes also rotate inside the tub. 

४ ) आंदोलक किंवा फिरणारी डिस्क: आंदोलनकर्ता/Agitator वॉशिंग मशीनच्या टबच्या आत स्थित आहे. वॉशिंग मशीनचा हा महत्त्वाचा भाग आहे जो कपड्यांच्या स्वच्छतेचे काम करतो. वॉश सायकल दरम्यान आंदोलक/Agitator  सतत फिरत असतो आणि पाण्यात जोरदार फिरत प्रवाह निर्माण करतो ज्यामुळे कपडे देखील टबच्या आत फिरतात.


5) Motor of the washing machine: The motor is coupled to the agitator or the disc and produces rotator motion. These are multi speed motors, whose speed can be changed as per the requirement. In the fully automatic washing machine the speed of the motor i.e. the agitator changes automatically as per the load on the washing machine.

5) वॉशिंग मशीनची मोटर: मोटर ही आंदोलक किंवा डिस्कशी जोडली जाते आणि त्याद्वारे रोटर गति तयार करते. या  मल्टीस्पेड मोटर्स आहेत, ज्यांचे वेग आवश्यकतेनुसार बदलले जाऊ शकतात. पूर्ण स्वयंचलित वॉशिंग मशीनमध्ये मोटरची गती/Agitator speed ही  वॉशिंग मशीनवरील भारानुसार स्वयंचलितपणे बदलते.


6) Timer: The timer helps setting the wash time for the clothes manually. In the automatic mode the time is set automatically depending upon the number of clothes inside the washing machine.

६ ) टाइमर: टायमर स्वतः कपड्यांचा वॉश टाइम सेट करण्यास  मदत करतो. स्वयंचलित मोडमध्ये वॉशिंग मशीनच्या आतील कपड्यांच्या संख्येवर वेळ/time आपोआप सेट केली जाते.


7) Printed circuit board (PCB): The PCB comprises of the various electronic components and circuits, which are programmed to perform in unique ways depending on the load conditions

7) प्रिंटेड सर्किट बोर्ड (पीसीबी): पीसीबीमध्ये विविध इलेक्ट्रॉनिक घटक आणि सर्किट असतात, जे मशीन मधील लोड परिस्थितीनुसार विशिष्ट प्रकारे कार्य करण्यासाठी प्रोग्राम केलेले असतात.


8) Drain pipe: The drain pipe enables removing the dirty water from the washing that has been used for the washing purpose.

8) ड्रेन पाईप: ड्रेन पाईप वॉशिंगच्या हेतूसाठी वापरल्या जाणार्‍या वॉशिंगमधून घाण पाणी काढून टाकण्यासाठी वापरलेले असते .




Method/working:कार्यपद्धती  

  1. Put clothes in the machine and detergent in machine or in a tray.

  2. Switch on supply and set the program according to clothes.

  3. Inlet water valve opens and water is taken as per requirement.

  4. Program makes the drum to rotate back and forth the clothes through soapy water.

  5. After set time, program opens outlet ware valve to drain the water from drum.

  6. Clean water is taken by opening inlet water valve.

  7. Inner drum rotates to and fro to rinse the clothes. 

  8. Water is removed and process is repeated.

  9. After rinse process, drum rotates at high speed. 

  10. The clothes flung against the outside edge of inner drum. It has tiny holes through which water from clothes pass to outer drum. Wash cycle comes to end.

  11. Clothes are taken out for drying.


  1. कपडे आणि डिटर्जंट मशीनमध्ये किंवा ट्रेमध्ये ठेवा.

  2. पुरवठा चालू करा आणि कपड्यांनुसार प्रोग्राम सेट करा.

  3. इनलेट वॉटर वाल्व उघडेल आणि आवश्यकतेनुसार पाणी घेतले जाते.

  4. प्रोग्राम नुसार ड्रम फिरतो व साबणाच्या  पाण्यात  कपडे मागे व पुढे होतात 

  5. ठरलेल्या वेळेनंतर, ड्रममधून पाणी काढून टाकण्यासाठी प्रोग्राम आउटलेट वेअर वाल्व उघडतो.

  6. इनलेट वॉटर वाल्व्ह उघडुन स्वच्छ पाणी घेतले जाते.

  7. कपड्यांना स्वच्छ धुण्यासाठी अंतर्गत ड्रम फिरत असतो.

  8. खराब पाणी काढून टाकले जाते आणि प्रक्रिया पुन्हा केली जाते.

  9. स्वच्छ धुण्याची  प्रक्रिया केल्यानंतर, ड्रम वेगाने फिरते.

  10. आतल्या ड्रमच्या बाहेरील काठावर कपडे येतात. त्याला  लहान छिद्र आहेत ज्यामधून कपड्यांमधील  पाणी बाह्य ड्रमपर्यंत जाते.  वॉश सायकल संपते.

  11. कपडे सुकविण्यासाठी बाहेर काढले जातात.


======================================================






Air conditioner (AC):

Air conditioner (AC):

Air conditioning is the process of removing heat from a confined space, thus cooling the air and removing humidity.The equipment used for this is called Air conditioner (AC)

वातानुकूलित (एसी):

वातानुकूलन ही मर्यादित जागेपासून उष्णता काढून टाकण्याची प्रक्रिया आहे, ज्यामुळे हवा थंड होईल आणि आर्द्रता दूर होईल.या साठी जे उपकरण वापरतात त्याला Air conditioner (AC) असे म्हणतात. 

Parts of an air conditioner:

Air conditioner installations mainly come in two types: window systems and split systems. In everyday language, these are commonly referred to as window ACs and split ACs.

1. Evaporator: An evaporator is basically a heat exchanger coil that’s responsible for collecting heat from inside a room through a refrigerant gas. This component is known as the evaporator.

2. Compressor: As the name clearly signifies, this is where compression of the gaseous refrigerant occurs. It’s located in the outside unit, i.e., the part that’s installed outside the house.

3. Condenser: The condenser receives the vaporized refrigerant from the compressor, converts it back to liquid and expels the heat outside. Needless to say, it’s also located on the outside unit of the split AC.

4. Expansion valve: Also referred to as the throttling device, the expansion valve is located between the evaporator and condenser coils. 

 

Some of the most common refrigerant gases used in air conditioning systems include hydrofluorocarbons (HFCs), hydrochlorofluorocarbons (HCFCs) and Freon.

 


एअर कंडिशनरचे भागः

एअर कंडिशनर बसविण्याचे प्रामुख्याने दोन प्रकारात येतात: विंडो सिस्टम आणि स्प्लिट सिस्टम. दररोजच्या भाषेत यास सामान्यतः विंडो एसी आणि स्प्लिट एसी म्हणून संबोधले जाते.

1. बाष्पीभवक / Evaporator  : एक बाष्पीभवक हा  मूलत: उष्मा एक्सचेंजर कॉइल असते जी एका रेफ्रिजरेंट गॅसद्वारे खोलीच्या आतून उष्णता गोळा करण्याचे काम करतो. हा घटक Evaporator  म्हणून ओळखला जातो.

2. कंप्रेशरः जसे नाव स्पष्टपणे स्पष्ट होते, येथे  रेफ्रिजरंट वायूचे कॉम्प्रेशन होते. हे बाहेरील युनिटमध्ये आहे, म्हणजे तो भाग घराबाहेर स्थापित केला जातो .

3. कंडेन्सर: कंडेनसर कंप्रेसरकडून  रेफ्रिजरेंट वायू  प्राप्त करतो, त्यास परत द्रव रूपात रुपांतरित करतो आणि उष्णता बाहेर काढतो. हे स्प्लिट एसीच्या बाह्य युनिटवर देखील आहे.

4. विस्तार वाल्व: याला थ्रॉटलिंग डिव्हाइस म्हणून देखील संबोधले जाते, विस्तार वाल्व बाष्पीभवक आणि कंडेन्सर कॉइल दरम्यान स्थित आहे.

 

वातानुकूलन यंत्रणेत वापरल्या जाणार्‍या काही सामान्य रेफ्रिजरेंट वायूंमध्ये हायड्रोफ्लोरोकार्बन (एचएफसी), हायड्रोक्लोरोफ्लोरोकार्बन (एचसीएफसी) आणि फ्रेऑनचा समावेश आहे.

Refrigeration cycle (Working):

1. Every air conditioner has got a compressor inside it. It works to compress and pump the refrigerant gas. Compression of refrigerant produces heat.

2. To dissipate this heat, compressed refrigerant is pumped to the condenser coils where a fan blows the heat out to the outer atmosphere. During this process, refrigerant takes the liquid form. 

3. This liquid refrigerant is pumped towards the expansion valve. Expansion valve releases the appropriate amount of refrigerant to evaporator (cooling coils) 

4. In evaporator, liquefied refrigerant takes gaseous form. Conversion from liquid to gaseous state due to expansion causes cooling because energy is absorbed from the surrounding. 

5. Air when it passes through fins (attached to coils) gets cooled and blown to the room. 

6. The gaseous refrigerant in cooling coils then enters the compressor and gets compressed once again. The cycle continues unless the compressor is shut down.

  

 

 Heatpump-1-condensing-coil-2-expansion-valve-3-evaporator-coil-4-compressor__.jpg

 

 रेफ्रिजरेशन सायकल (कार्यरत):

1. प्रत्येक एअर कंडिशनरमध्ये  एक कंप्रेसर असतो . तो  रेफ्रिजरेंट गॅसला  कॉम्प्रेस करणे आणि पंप करण्याचे कार्य करते. रेफ्रिजरंटच्या   कम्प्रेशनमुळे उष्णता निर्माण होते .

2. ही उष्णता नष्ट करण्यासाठी, कॉम्प्रेस्ड रेफ्रिजरेंट कंडेन्सर कॉइलवर पंप केले जाते व तेथून पंख्याच्या सहाय्याने उष्णता बाहेरच्या वातावरणात सोडून दिली जाते. या प्रक्रियेदरम्यान, रेफ्रिजरंटचे  द्रवात रुपांतर होते.

3. हे द्रवरूप रेफ्रिजरंट विस्तार वाल्व्हच्या दिशेने पंप केले जाते. विस्तार झडप बाष्पीभवकाला थंड शीतलक योग्य प्रमाणात सोडते

4. बाष्पीभवक मध्ये, लिक्विफाइड रेफ्रिजरंटचे रुपांतर वायूत होते. विस्तारामुळे द्रव ते वायूमय अवस्थेत रुपांतरण होताना वायू थंड होतो कारण आसपासच्या भागातून ऊर्जा शोषली जाते.

5. जेव्हा हा थंड वायू पंखांमधून जातो (कॉइल्सला चिकटलेले ) तेव्हा तो खोलीत पसरतो आणि खोलीचे वातावरण थंड करतो.  

  1. कूलिंग कॉइलमध्ये वायूयुक्त रेफ्रिजंटेंट नंतर कंप्रेसरमध्ये प्रवेश करते आणि पुन्हा एकदा संकुचित होतो. हीच क्रिया पुन्हा पुन्हा होत राहते.

==================================================================




































'MP3' Player : 

'MP3' is the abbreviation for 'MPEG Audio Layer III' ('MPEG' stands for 'Motion Pictures Expert Group'). It's a compressed digital audio file. A player stores these files on a memory chip so that you can play it back at your leisure.

Features and benefits of an MP3 player

  • Contains a miniature hard disk drive, which can store huge quantities of data.

  • MP3s usually contain music, but the format is also used for general audio files such as audiobooks and podcasts.

  • MP3s can be listened to with earphones or headphones, or played through speakers via an external amplifier – for example, a 'dock' with speakers or through a stereo system.

  • MP3 players allow the user to play music, podcasts and so on anywhere.

  • Music is easily stored and managed on the MP3 player, including skipping tracks or, on some models, arranging playlists.

‘एमपीईजी' म्हणजे 'एमपीईजी ऑडिओ लेअर 3 ' ('एमपीईजी' म्हणजे 'मोशन पिक्चर्स एक्सपर्ट ग्रुप'). ही एक संकुचित डिजिटल ऑडिओ फाइल आहे. एखादा MPEG player  या फाईल्स मेमरी चिपवर साठवतो जेणेकरून आपण आपल्या हव्या त्या वेळी  परत प्ले करू शकाल.


एमपी 3 प्लेयरची वैशिष्ट्ये आणि फायदे: 

  1. एक सूक्ष्म हार्ड डिस्क ड्राइव्ह आहे, जो डेटा मोठ्या प्रमाणात संग्रहित करू शकतो.

  2. एमपी 3 मध्ये सहसा संगीत असते, परंतु हे फॉर्माट ऑडिओबुक आणि पॉडकास्ट सारख्या सामान्य ऑडिओ फायलींसाठी देखील वापरले जाते.

  3. इयरफोन किंवा हेडफोन्ससह एमपी 3 ऐकले जाऊ शकतात किंवा बाह्य प्रवर्धकाद्वारे स्पीकर्सद्वारे प्ले केले जाऊ शकतात - उदाहरणार्थ, स्पीकर्ससह किंवा स्टीरिओ सिस्टमद्वारे. 

  4. एमपी 3 प्लेयर्स वापरकर्त्यास कुठेही संगीत, पॉडकास्ट वापरता येते . 

  5. स्किपिंग ट्रॅक किंवा काही मॉडेल्सवर प्ले लिस्टची व्यवस्था सुद्धा एमपी 3 प्लेयरवर व्यवस्थापित केली  जाते.




History of the MP3 player

  • The MP3 project began in 1977 in Germany, and the patent for its use was finally granted in 1989.

  • The first MP3 player was produced in Korea in 1998.

  • Apple produced the iPod in 2001. It has since become the most popular MP3 player in the world, although it actually converts MP3 files into its own file format.

एमपी 3 प्लेयरचा इतिहास

  1. एमपी 3 प्रकल्पाची सुरूवात जर्मनीमध्ये 1977 मध्ये झाली आणि त्याचा वापर करण्याचे पेटंट अखेर 1989 मध्ये मंजूर झाले.

  2. पहिला एमपी 3 प्लेयर 1998 मध्ये कोरियामध्ये तयार झाला.

  3. Apple ने 2001 मध्ये आयपॉड तयार केले. हा जगातील सर्वात लोकप्रिय एमपी 3 प्लेयर बनला आहे, जरी तो एमपी-3 फायली प्रत्यक्षात त्याच्या स्वत: च्या फाइल स्वरूपात रूपांतरित करतो.

The different types of MP3 player

  • Memory flash players: small, easy to use and relatively inexpensive, ideal for joggers  but have a limited storage capacity. Batteries are replaceable.

  • Micro hard-drive players: smaller than hard drive players but more portable.

  • Hard-drive players: much larger capacity, holding thousands of tracks, but their rechargeable batteries can’t be replaced.

  • Multimedia players: larger and heavier, but allow the user to watch movies; usually have a large colour screen.

एमपी 3 प्लेयरचे विविध प्रकार: 

  1. मेमरी फ्लॅश प्लेयर्स: लहान, वापरण्यास सुलभ आणि तुलनेने स्वस्त, जोगर्ससाठी आदर्श परंतु स्टोरेज क्षमता मर्यादित आहे. बॅटरी बदलण्यायोग्य आहेत.

  2. मायक्रो हार्ड ड्राइव्ह प्लेअर: हार्ड ड्राइव्ह प्लेयरपेक्षा छोटे परंतु पोर्टेबल.

  3. हार्ड ड्राईव्ह प्लेयर्स: बर्‍याच मोठ्या क्षमतेसह हजारो ट्रॅक आहेत परंतु त्यांच्या रीचार्ज करण्यायोग्य बॅटरी बदलल्या जाऊ शकत नाहीत.

  4. मल्टीमीडिया प्लेअरः मोठे आणि जड, परंतु वापरकर्त्यास चित्रपट पाहण्याची परवानगी द्या; सहसा मोठ्या रंगाची स्क्रीन असते.


iPod 

The iPod is a pocket-sized portable music-playing device produced by Apple and sold across the world.  It's the best-known family of MP3 players and comes in a variety of models.

आयपॉड हे Apple द्वारे निर्मित केलेले आणि जगभरात विकले जाणारे एक पॉकेट-आकाराचे पोर्टेबल संगीत-प्लेयिंग डिव्हाइस आहे. हे एमपी 3 प्लेयर्सचे सर्वात प्रसिद्ध कुटुंब आहे आणि विविध मॉडेल्समध्ये येते.


The various iPod models

  • iPod Touch – full-function version with touchable screen controls and up to 64GB of space for music, photographs, apps and video.

  • iPod Shuffle – tiny, lightweight clip-and-go model with no screen and just 2GB of space.

  • iPod Nano – lightweight iPod with touch-screen controls and up to 16GB of space for audio files.

  • iPod Classic – with up to 160GB of hard-drive storage space, plus the familiar 'click wheel' control.

विविध आयपॉड मॉडेल्स: 

  1. आयपॉड टच - स्पर्श करण्यायोग्य स्क्रीन नियंत्रणे आणि संगीत, छायाचित्रे, अॅप्स आणि व्हिडिओसाठी 64 जीबी स्पेससह पूर्ण-कार्य आवृत्ती.

  2. आयपॉड शफल - स्क्रीन नसलेली, फक्त 2 जीबीची जागा असलेले छोटे, हलके क्लिप-अँड-गो मॉडेल.

  3. आयपॉड नॅनो - टच-स्क्रीन नियंत्रणेसह हलके वजनाचे आयपॉड आणि ऑडिओ फायलींसाठी 16 जीबी पर्यंत जागा.

  4. आयपॉड क्लासिक - 160 जीबी पर्यंत हार्ड ड्राइव्ह स्टोरेज स्पेससह, परिचित 'क्लिक व्हील' नियंत्रणासह.


Features and benefits of an iPod

  • iPods can store several thousand songs, the exact number depending on the model.

  • Most models can now play video, store images and run 'apps'.

  • It's easy to connect to a computer and manage an iPod's music library and playlists via iTunes.

  • The iPod Touch has 'FaceTime' enabled, a video-calling facility between iPod Touches and various other Apple products such as the iPad range.

  • iPod Classic models store media on an internal hard drive, while all other models use flash memory, which means the devices can be smaller and thinner.

आयपॉडची वैशिष्ट्ये आणि फायदे

  1. आयपॉड अनेक हजार गाणी संग्रहित करू शकतात, मॉडेलवर अवलंबून अचूक संख्या.

  2. बरेच मॉडेल आता व्हिडिओ प्ले करू शकतात, प्रतिमा संचयित करू शकतात आणि 'अ‍ॅप्स' चालवू शकतात.

  3. संगणकाशी कनेक्ट करणे आणि आयट्यून्स द्वारे आयपॉड ची  संगीत लायब्ररी आणि प्लेलिस्ट व्यवस्थापित करणे सोपे आहे.

  4. आयपॉड टचमध्ये 'फेसटाइम' सक्षम आहे, आयपॉड टच आणि आयपॅड श्रेणीसारख्या इतर Apple  उत्पादनांमध्ये व्हिडिओ कॉलिंग सुविधा आहे.

  5. आयपॉड क्लासिक मॉडेल अंतर्गत हार्ड ड्राइव्हवर मीडिया संग्रहित करतात, तर इतर सर्व मॉडेल्स फ्लॅश मेमरी वापरतात, म्हणजेच डिव्हाइस लहान आणि बारीक असू शकतात.





P.A. System (Public address system):

Principle: 

  1. The intensity of sound decreases with distance. Hence when a large gathering is to be addressed, sound needs to be amplified. 

  2. So that people at a distance from the rostrum or stage may receive good intensity of sound for comfortable listening. The system which fulfils this function is called Public address system or simply ‘PA’ system

  3. It is used in sports, meets, public meetings, auditoriums, concerts, functions etc. It is also used to convey information to isolated locations as at railway stations, airports, hospitals, factories etc.


पी.ए. सिस्टम (Public Address System):

तत्त्व:

जसे श्रोता व वक्ता यामधील अंतर वाढेल तसे ध्वनीची तीव्रता कमी होते. म्हणूनच जेव्हा मोठ्या संमेलनाकडे लक्ष द्यायचे असते तेव्हा ध्वनी विस्तृत करणे आवश्यक असते. जेणेकरून स्टेजपासून काही अंतरावर असलेल्या लोकांना आवाज ऐकण्यासाठी योग्य तीव्रतेचा आवाज मिळेल. ही कार्यपद्धती पूर्ण करणार्‍या सिस्टमला पब्लिक अ‍ॅड्रेस सिस्टम किंवा फक्त ‘पीए’ सिस्टम म्हणतात.

याचा वापर खेळ, मेळावे, सभा, सभागृह, मैफिली, कार्यक्रम इत्यादी ठिकाणी केला जातो. रेल्वे स्थानक, विमानतळ, रुग्णालये, कारखाने इत्यादी म्हणून ती वेगळ्या ठिकाणी माहिती देण्यासाठी वापरली जाते.



Block diagram of public address system:

.



Speakers: The first component of  PA systems is the speakers. PA speakers come in countless different shapes and sizes. There are three main types of PA speakers: 1) main speakers: sometimes referred as “tops,” subwoofers, sometimes referred as “bottoms,” and stage monitors. Each type of speaker serves a different function within the system, but each depend on each other.

Main Speakers create the bulk of the PA’s sound. They are normally sized between 10’-15’ with a smaller tweeter speaker above the woofer.

स्पीकर्स: 

पीए सिस्टमचा पहिला घटक स्पीकर्स आहे. पीए स्पीकर्स असंख्य भिन्न आकार आणि आकारात येतात. पीए स्पीकर्सचे तीन मुख्य प्रकार आहेतः १) मुख्य स्पीकर्स: कधीकधी “टॉप”, “सबवूफर्स” असे म्हणतात, कधीकधी “बॉटमॉम्स” आणि स्टेज मॉनिटर म्हणून ओळखले जातात. प्रत्येक प्रकारचा स्पीकर सिस्टममध्ये भिन्न कार्य करतो, परंतु प्रत्येकजण एकमेकांवर अवलंबून असतो.

मुख्य स्पीकर्स पीएचा आवाज मोठा करतात. वूफरच्या वर लहान ट्वीटर स्पीकरसह ते सामान्यत: 10’-15 दरम्यान आकाराचे असतात.


2) Subwoofers: Subwoofers are larger than the main speakers and produce lower frequencies than the mains. This has the effect of “filling out” the sound that the ear will here. Subwoofers are typically 15’-20’ speakers, although dual 12’ subs have become more common. 

To separate the sound of the subwoofers and mains, a crossover unit will almost always be employed. 

२) सबवुफर्स: सबवुफर मुख्य स्पीकर्सपेक्षा मोठे असतात आणि मुख्य पेक्षा कमी फ्रिक्वेन्सी चा ध्वनी तयार करतात. सबवुफर सामान्यतः 15” -20” स्पीकर्स असतात, जरी ड्युअल 12’ अधिक सामान्य झाले आहेत.

सबवूफर्स आणि मेन स्पीकर चा आवाज विभक्त करण्यासाठी, क्रॉसओव्हर युनिट वापरले जाते. 


3) Stage Monitors: Stage Monitors are usually positioned near the performer or speaker to help them hear themselves. They are on a separate mix than the mains and subs, also known as the front-of-house speakers.

३ ) स्टेज मॉनिटर्स: स्टेज मॉनिटर्स सामान्यत: परफॉर्मर किंवा स्पीकरजवळ असतात जेणेकरून त्यांना त्यांचे ऐकण्यात मदत होईल. ते मुख्य आणि उपकंपेक्षा वेगळ्या मिश्रणावर आहेत, ज्यास घराच्या समोरचे स्पीकर्स देखील म्हटले जाते.


Amplifiers

PA speakers are of two types 1) Active speakers have an internal amplifier of their own. And 2) passive speakers have no internal amplifier and require an external amplifier to convert the line level signal of the mixer to a level where it can drive the speaker to the necessary volume. 

प्रवर्धक: 

पीए स्पीकर्स दोन प्रकारचे असतात 1) सक्रिय स्पीकर्सचे स्वतःचे अंतर्गत प्रवर्धक असते. आणि २) निष्क्रीय स्पीकर्सकडे अंतर्गत प्रवर्धक नसते आणि मिक्सरच्या लाइन पातळी सिग्नलला अशा पातळीवर रुपांतरित करण्यासाठी बाह्य वर्धक आवश्यक असते जेथे ते स्पीकरला आवश्यक व्हॉल्यूमवर चालवू शकेल.


Equalizers: There are two equalizers in PA system 1) Monitor Equalizer 2) Main Equalizer . These are used to boost the audio frequencies to sufficient level . 

इक्वेलायझर्स: पीए सिस्टममध्ये दोन इक्वेलायझर्स आहेत 1) मॉनिटर इक्वेलाइझर 2) मुख्य इक्वेलाइझर. हे ऑडिओ फ्रिक्वेन्सी उचित  स्तरावर पोहचवण्यासाठी वापरले जातात.


Mixing Consoles: 

A mixing console is one of the most important parts of a PA system. A mixing board will have a set number of channels and is responsible for combining sounds, routing, and changing the volume level. 

मिक्सिंग कन्सोल :

मिक्सिंग कन्सोल हा पीए सिस्टमचा सर्वात महत्वाचा भाग आहे. मिक्सिंग बोर्डकडे चॅनेलची एक निश्चित संख्या असेल आणि ध्वनी एकत्रित करण्यासाठी, राउटिंग करण्यासाठी आणि व्हॉल्यूमची पातळी बदलण्यासाठी याचा उपयोग होतो.


Effects

An optional, yet common component of a typical PA system is effects. Many modern mixers will have onboard effects. Common effects paired with a PA system are reverb, compression, delay, gates, and equalizers.

इफेक्ट्स: 

ठराविक पीए सिस्टमचा एक पर्यायी, परंतु सामान्य घटक म्हणजे Effect . बर्‍याच आधुनिक मिक्सरचा ऑनबोर्ड effect असेल. पीए सिस्टम सह जोडलेले सामान्य परिणाम म्हणजे रिव्हर्ब, कॉम्प्रेशन, विलंब, गेट्स आणि इक्वेलायझर्स.


Sound Sources

PA systems have various applications, thus there are a variety of common sound sources. The most common source is the sound from a microphone. Microphones also have a variety of uses and placements, ranging from vocal mics, instruments mics, and room mics and one more source is pre-recorded music.

ध्वनी स्रोत:

पीए सिस्टममध्ये विविध अनुप्रयोग असतात, त्यामुळे सामान्य ध्वनी स्त्रोत विविध असतात. मायक्रोफोन चा  आवाज म्हणजे सर्वात सामान्य स्त्रोत. मायक्रोफोनमध्ये विविध उपयोग आणि प्लेसमेंट देखील आहेत, ज्यामध्ये व्होकल एमिक्स, इन्स्ट्रुमेंट्स मेक्स आणि रूम मिक्स यांचा समावेश आहे आणि आणखी एक स्त्रोत प्री-रेकॉर्ड केलेले संगीत आहे.


Fan Regulator : 





Working:

  1. Before giving the power supply to this simple fan regulator circuit, keep the variable resistor or potentiometer in maximum resistance position so that no triggering is applied to TRIAC and hence the TRIAC will be in cutoff mode.

  2. Turn ON the power supply of the circuit and observe whether the fan is in standstill condition or not. Vary the potentiometer position slowly so that the capacitor starts charging at the time constant determined by the values of R1 and R2.

  3. Once the voltage across the capacitor is more than the break over voltage of the DIAC, DIAC starts conducting. Thus, the capacitor starts discharging towards the gate terminal of TRIAC through DIAC.

  4. Therefore, TRIAC starts conducting and hence the main current starts flowing into the fan through the closed path formed by TRIAC.

  5. By varying the potentiometer R1, the rate at which capacitor is going to be charged gets varied; this means that if the resistance is less, the capacitor will charge at a faster rate so the earlier will be the conduction of TRIAC.

  6. As the potentiometer resistance gradually increases, the conduction angle of TRIAC will be reduced. Hence the average power across the load will be varied.

  7. Due to the bidirectional control capability of both TRIAC and DIAC, it is possible to control the firing angle of the TRIAC in both positive and negative peaks of the input.


कार्य:

  1. फॅन रेग्युलेटर सर्किटला वीजपुरवठा देण्यापूर्वी, व्हेरिएबल रेझिस्टर किंवा Potentiometer ला जास्तीत जास्त रोध स्थितीत ठेवा जेणेकरुन ट्रायक ट्रिगर लागू होणार नाही आणि म्हणूनच ट्रायक कटऑफ मोडमध्ये असेल.

  2. सर्किटचा वीजपुरवठा चालू करा आणि पंखा स्थिर स्थितीत आहे की नाही ते पहा. हळू हळू Potentiometer च्या   स्थितीत फरक करा जेणेकरुन कॅपेसिटर C1,  R1 आणि  R2 च्या मूल्यांद्वारे निश्चित केल्या जाणार्‍या Time Contant नुसार चार्जिंगला सुरूवात करेल.

  3. जेव्हा कॅपॅसिटरचे  व्होल्टेज डायाकच्या ब्रेक ओव्हर व्होल्टेज पेक्षा जास्त होईल,तेव्हा  डायाक  वाहक म्हणून कार्य करण्यास सुरवात करते. व TRIAC च्या गेट टर्मिनलला  पुरेसा विद्युत प्रवाह मिळतो.

  4. म्हणूनच, ट्रायक ON होते आणि  मुख्य विद्युत प्रवाह लोड व TRAIC  मधून वाहू लागतो .

  5. Potentiometer  R1 बदलवून conduction angle बदलला जाईल याचा अर्थ असा की रोध कमी असेल तर conduction angle जास्त म्हणजे ट्रायक जास्त वेळ ON होईल. यामुळे लोड ला जास्त पावर मिळेल.व या उलट.    

  6. जसजसे Potentiometer  R1 वाढतो ,तसा  लोड करंट कमी होईल.   

  7. ट्रायक आणि डायाक हे दोन्ही घटक धन आणि ऋण या दोन्ही हाफ सायकल ला conduct होतात या दोहोंच्या एकत्रित परिणामामुळे  दोन्ही हाप सायकल मध्ये  नियंत्रण ठेवणे शक्य आहे.म्हणजेच AC व्होल्टेजचे नियंत्रण केले जाते.   









Electric Bell : 



Working:

Figure shows the electronic bell using IC555. In this circuit two timer ICs are used. When switch S1 is pressed, IC1 is triggered. It acts as a monostable multivibrator. Its output at pin 3 goes high for a time period previously set by pot R4. When output IC1 goes high it resets IC2. IC2 acts as astable multivibrator. It generates square wave signal in audio range. Its frequency can vary with the help of pot R5 and different audio musical tones can be generated. It is given to the loudspeaker. 


आकृतीमध्ये आयसी 555 वापरुन इलेक्ट्रॉनिक बेल दर्शविली आहे . या सर्किटमध्ये दोन टायमर आयसी वापरल्या जातात. जेव्हा स्विच एस 1 दाबले जाते, तेव्हा आयसी 1 ट्रिगर होते. हे  monostable मल्टीव्हिब्रेटर म्हणून कार्य करते. पिन 3 वर त्याचे output मिळते. हे output  potentiometer R4.द्वारे सेट केलेल्या कालावधीसाठी उच्च(logic 1) होते. जेव्हा आयसी 1 आउटपुट उच्च होते तेव्हा ते आयसी 2 रीसेट करते. आयसी 2 अस्टेबल मल्टीब्रेटर म्हणून कार्य करते. हे ऑडिओ श्रेणीमध्ये स्क्वेअर वेव्ह सिग्नल निर्माण करते. याची  वारंवारता potentiometer R5 च्या मदतीने आपण बदलू शकतो आणि भिन्न ऑडिओ संगीत टोन निर्माण  केले जाऊ शकतात . ते लाऊडस्पीकर ला  दिले जातात व ध्वनीची निर्मिती होते.






Direct-To-Home.

DTH stands for Direct-To-Home. Direct-To-Home service is a digital satellite service that provides television services direct to home with a personal dish. Direct to Home Technology provides better picture and sound quality. It also offers services like internet access, video conferencing and email. 

HDTV (High Definition TV) and 3D TV are the enhanced features of this DTH Technology. It also has options to record/rewind/pause live TV.

Components of DTH Technology

The Components of DTH (Direct to Home) System are : 

  • Dish Antenna

  • LNBF (Low Noise Block Down Converter plus Feedhorn)

  • Set Top Box

  • Coaxial Cable


Dish Antenna

It is a Parabolic Reflector. It receives the signal and redirects it to the LNBF which works as receiver for signal transmitted by satellite Parabolic Reflector.

LNBF (Low Noise Block Down Converter Feedhorn)

Small metal horn antenna on the Dish is called as Feedhorn. It collects the signal from dish and amplifies the signal bouncing off the dish and filters out the noise (signals not carrying programming).

DTH Set Top Box

DTH Set Top Box, unlike the regular cable connection, decodes the encrypted transmission data and converts these signals into audio & video signal.

Coaxial Cable

It is the Cable that connects mini Dish and Set Top Box.


Architecture of Direct To Home Technology

The architecture of Direct to Home System includes:

  • Satellite

  • Broadcasting Centre

  • Multiplexer

  • Modulator

  • Encoder

  • DTH Receiver

Satellite

A Geo-Stationary Satellite plays an important role in Direct To Home system. Satellites have a much larger “line of sight” range as they are higher in the sky than TV antennas. It transmits the signals to the DTH Antenna.

Broadcasting Centre

The Broadcast Centre is the central hub of the system. The television provider receives signals here from various programming sources and then beams a broadcast signal to satellites which are in Geostationary orbit. The satellites receive the signals from the broadcasting station and rebroadcast them to the ground.

Multiplexer

Multiplexer is a device which transmits the information of many channels in one channel. It is a part of the broadcasting centre. In the Broadcasting Centre, the Multiplexer compresses all the frequency signals into one single channel & transmits it to the Geo-Stationary satellite. It sends the single channel to the Modulator.

Modulator

Modulation is a process in which the information signal is imposed on a carrier signal which is of high strength. The Modulator modulates the signals and sends to the Encoder.

Encoder

The Encoder encodes the signals to transmit the signals. The satellite sends the signals to the DTH Antenna which further transmits them to the Set Top Box.

DTH Receiver

Receiver is the end component in the entire DTH System. It decodes or descrambles the encrypted signal. For unlocking signal, it needs the proper decoder chip for that programming package. The service provider can communicate with that chip with the help of satellite signal to make required operations to its decoding program.

Architecture of DTH

Fig. 3 – Basic Architecture of DTH Technology System

How does Direct To Home (DTH) Technology Work

The Satellites which are located approximately 35700 km above the Earth’s surface transmits signals to the Broadcast stations on the Earth’s Surface. The Broadcast Centre receives the signals and Transponder on the satellite helps in establishing Communication channel between Transmitting and Receiving Units. Satellite rebroadcasts the signals which are encoded.

The Encoder converts the data, audio and video signals into the digital format and these signals are mixed or combined by the multiplexer. There will be a small Dish Antenna and Set Top Box at the user end to Receive, Decode and view numerous channels.

 work principle

 Fig. 4 – Schematic Representation of Working Principle

Advantages of DTH Technology

The advantages of DTH Technology include:

  • Greater service coverage.

  • More channels.

  • Better signal quality.

  • Multiple language options.

  • Pay only for the channels and services that the user wants.

  • Applications such as Parental Lock, Pre-booked Pay-Per-View and Impulse Pay-Per-View.

Disadvantages of DTH Technology

The disadvantages of DTH Technology include:

  • One of the major problems for the subscribers of Direct To Home service is unable to view any channel during heavy rains due to weak signals.

  • Changing service provider is not easy as the user has to pay additional cost to buy a new Set Top Box from the new service provider.

डॉ. आर व्ही शेजवळ ,  प्राचार्य , लाल बहादूर शास्त्री महाविद्यालय , सातारा  सहसचिव (प्रशासन ) श्री स्वामी विवेकानंद शिक्षण संस्था , कोल्हापूर...